Open/Close Menu

Hakaret Suçu ve Cezası – TCK 125

hakaret suçu

Hakaret suçu, Türk Ceza Kanunu’nun (TCK) 125. maddesi kapsamında düzenlenmiş olup bireyin onur, şeref ve saygınlığına yönelik küçük düşürücü ifadeler ya da davranışları cezalandırmayı hedefler. Bu kapsamda hakaret suçu cezası, bireyin manevi bütünlüğüne yönelik bu saldırının önlenmesi ve caydırıcılık sağlanması amacıyla uygulanır. Toplumda kişilik haklarının korunmasında önemli bir yer tutan hakaret suçu, bireylerin saygınlığını zedeleyen eylemlerin hukuki yaptırımla karşılık bulmasını sağlar.

Hakaret Suçunun Unsurları

Hakaret suçunun oluşabilmesi için belirli unsurların bulunması gerekir:

  1. Fail ve Mağdur: Hakaret suçunun faili herkes olabilir. Mağdur ise manevi değerleri korunan bir bireydir. Tüzel kişiler bu suçun mağduru olamaz.
  2. Fiil: Hakaret, mağdurun onurunu zedeleyici sözler, davranışlar, yazılar veya ima içeren hareketlerle işlenebilir. Sözle yapılan hakaret dışında sosyal medya paylaşımları, görseller ve hatta semboller de hakaret sayılabilir.
  3. Kast: Suçun işlenmesi kast gerektirir. Failin, mağdurun onurunu kırma ya da toplumdaki saygınlığını azaltma niyetine sahip olması gerekir. Hakaret suçu taksirle işlenemez.

Hakaret Suçunun Özellikleri

Bu suç, işleniş biçimi ve meydana geldiği ortam bakımından farklı özellikler taşıyabilir ve bu özellikler cezanın belirlenmesinde etkili olur. Hakaret suçunun temel özellikleri, suça konu olan eylemin niteliğini ve suçun unsurlarını anlamak açısından büyük önem taşır.

  1. Sözlü ve Yazılı İşlenme: Hakaret; sözlü, yazılı veya görsel yollarla işlenebilir. Örneğin, bir kişiye doğrudan hakaret edilmesi kadar sosyal medya üzerinden yapılan küçük düşürücü paylaşımlar da bu kapsamdadır.
  2. Yüz Yüze veya Yoklukta İşlenme: Hakaret suçunun mağdurun yüzüne karşı işlenmesi gerekmez. Üçüncü kişilerin duyabileceği şekilde mağdurun arkasından söylenen hakaret içeren sözler de bu suça vücut verir.
  3. Aleniyet: Hakaretin aleni olarak işlenmesi, yani geniş bir kitleye hitap eden bir ortamda gerçekleşmesi cezanın artırılmasına neden olur. Örneğin, sosyal medya platformlarında yapılan hakaretlerde aleniyet unsuru mevcuttur.

Hakaret Suçu Şikayet ve Zamanaşımı

Hakaret suçları, genellikle şikâyete tabi suçlar arasında yer alır. Mağdurun, hakareti öğrendiği tarihten itibaren 6 ay içinde şikâyette bulunması gerekir. Bu süre içinde şikâyet yapılmazsa hak düşürücü süre nedeniyle dava açılamaz.

Ancak kamu görevlisine görevinden dolayı hakaret gibi bazı nitelikli hallerde suç şikâyete tabi değildir ve savcılık re’sen soruşturma başlatır.

Hakaret suçu için dava zamanaşımı süresi 8 yıldır. Bu süre içinde dava açılmazsa hakaret suçu cezası zamanaşımına uğrar.

Hakaret Suçu Cezası

TCK 125. maddeye göre hakaret suçunun cezası 3 ay ile 2 yıl arasında hapis cezası veya adli para cezasıdır. Ancak suçun işleniş şekline ve nitelikli hallerin varlığına göre cezanın miktarı artabilir.

Nitelikli Haller ve Cezaları:

  1. Alenen Hakaret: Hakaretin geniş bir kitleye ulaşabilecek bir ortamda (örneğin, sosyal medya veya basın yoluyla) işlenmesi durumunda ceza, 6’da 1 oranında artırılır.
  2. Kamu Görevlisine Hakaret: Görevinden dolayı bir kamu görevlisine hakaret edilmesi durumunda ceza daha ağırdır ve alt sınır 1 yıl hapis cezasıdır.
  3. Din, Mezhep veya İnanç Değerlerine Hakaret: Bir kimsenin dini inançlarına, kutsallarına veya mezhebine yönelik hakaret, cezayı artıran ağırlaştırıcı bir nedendir.

Hakaret Suçu TCK

Hakaret suçu, TCK’nın 125. ila 131. maddeleri arasında düzenlenmiştir. Kanunda, suçun işlenme şekline, mağdurun durumuna ve failin kastına bağlı olarak uygulanacak hükümler detaylı şekilde açıklanmıştır.
Özellikle aleniyet, kamu görevlilerine yönelik hakaret ve sosyal medya üzerinden işlenen hakaret suçlarına ilişkin düzenlemeler, son yıllarda uygulamada daha fazla dikkat çekmektedir. Ayrıca TCK 129. madde, karşılıklı hakaret durumunda cezadan indirim yapılabileceğini öngörmektedir.

Hakaret Suçu Yargıtay Kararları

Aşağıda yer alan Yargıtay kararı örneği, https://karararama.yargitay.gov.tr/ adresinden alınmıştır.

4. Ceza Dairesi 2015/3941 E., 2019/10451 K.

“İçtihat Metni”

MAHKEMESİ: Asliye Ceza Mahkemesi

SUÇLAR: Tehdit, hakaret, şantaj

HÜKÜMLER: Mahkumiyet

Yerel Mahkemece verilen hükümler temyiz edilmekle, başvurunun süresi ve kararın niteliği ile suç tarihine göre dosya görüşüldü:

Vicdani kanının oluştuğu duruşma sürecini yansıtan tutanaklar, belgeler ve gerekçe içeriğine göre yapılan incelemede;

1) Sanık …’e yükletilen tehdit, şantaj ve hakaret eylemleriyle ulaşılan çözümü haklı kılıcı zorunlu ögelerinin ve bu eylemlerin sanık tarafından işlendiğinin Kanuna uygun olarak yürütülen duruşma sonucu saptandığı, bütün kanıtlarla aşamalarda ileri sürülen iddia ve savunmaların temyiz denetimini sağlayacak biçimde ve eksiksiz sergilendiği, özleri değiştirilmeksizin tartışıldığı, vicdani kanının kesin, tutarlı ve çelişmeyen verilere dayandırıldığı,

Eylemlerin doğru olarak nitelendirildiği ve Kanunda öngörülen suç tiplerine uyduğu,

Anlaşıldığından;

a) Sanık … hakkında şantaj eylemine ilişkin olarak ileri sürülen nedenler yerinde görülmemiş olmakla, tebliğnameye uygun olarak, TEMYİZ DAVASININ ESASTAN REDDİYLE HÜKMÜN ONANMASINA,

b) Sanık … hakkında tehdit ve hakaret eylemlerinde ise;
Başka hususlar yerinde görülmemiştir.

Ancak;

Sanık hakkında tehdit suçundan TCK’nın 106/1-1. maddesi gereğince verilen 6 ay hapis cezası, TCK’nın 43. maddesi gereğince 1/2 artırılarak 9 ay hapis cezası yerine 1 yıl hapis cezası, hakaret suçundan ise TCK’nın 125/1 maddesi gereğince belirlenen 3 ay hapis cezası, aynı kanunun 43/1. maddesi gereğince 1/2 artırılarak, 4 ay 15 gün hapis cezası yerine 9 ay hapis cezası olarak fazla ceza tayin edilmesi,
Kanuna aykırı, sanık … ve o yer Cumhuriyet savcısının temyiz iddiaları bu nedenle yerinde görüldüğünden, hükmün BOZULMASINA, 5320 sayılı Kanunun 8/1. madde ve fıkrası aracılığıyla 1412 sayılı CMUK’nın 322. maddesi uyarınca bu aykırılık, yeniden yargılama yapılmasına gerek olmaksızın düzeltilebilir nitelikte bulunduğundan, temyiz edilen kararın açıklanan noktalarının; tehdit suçuyla ilgili sonuç cezada “1 yıl hapis cezası” ibaresinin çıkarılarak yerine “9 ay hapis cezası”, hakaret suçuyla ilgili olarak “6 ay hapis cezası” ibaresi çıkarılarak yerine “4 ay 15 gün hapis cezası” ibaresi eklenmek suretiyle DÜZELTİLMESİNE ve başkaca yönleri Kanuna uygun bulunan hükmün, bu bağlamda ONANMASINA, 10/06/2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.

    CategoryCeza Davaları