Open/Close Menu

İnternetten Haber Kaldırma: Yasal Haklar ve Süreçler

internetten haber kaldirma

Günümüzde internetin yaygınlaşmasıyla birlikte bireyler hakkında yayılan haberlerin yanlış, yanıltıcı veya itibar zedeleyici olması durumunda, bu içeriklerin kaldırılmasına yönelik haklar da önem kazanmıştır. Türk hukuk sistemi, bireylerin onur, itibar ve özel hayatını koruma amacıyla bir dizi düzenleme ve hukuki mekanizma sunmaktadır. Bu yazıda internetten haber kaldırma hakkı, başvuru süreçleri ve hukuki çerçeve detaylı şekilde ele alınacaktır.

İnternetten Haber Kaldırma Hakkı Nedir?

İnternetten haber kaldırma hakkı, bireylerin hukuka aykırı bir şekilde yayımlanan haberlerin kaldırılmasını talep edebilmesi anlamına gelir. Bu hak; kişinin itibarını, özel hayatını ve kişilik haklarını korumayı hedefler. Türk Medeni Kanunu’nun (TMK) kişilik haklarını düzenleyen 24. maddesi ve Anayasa’nın 20. ve 25. maddeleri özel hayatın gizliliği ile haberleşme özgürlüğüne vurgu yapar. Ayrıca 5651 sayılı Kanun’da yer alan “Erişimin Engellenmesi” ve “İçeriğin Kaldırılması” hükümleri, internet ortamındaki hukuka aykırı içeriklerin kaldırılmasına olanak tanır.

Bireyler, yanlış veya itibar zedeleyici bir haberin internette yayılması durumunda bu içeriklerin kaldırılması için hem idari hem de yargı yoluna başvurabilir.

Yasal Olarak Hangi Durumlarda İnternetten Haber Kaldırılabilir?

İnternetten haber kaldırılabilmesi için haberin hukuka aykırı olması gerekmektedir. Hukuka aykırılık, genellikle şu durumlarda ortaya çıkar:

  1. Gerçeklik İlkesi: Haberde yer alan bilgilerin yanlış veya gerçeği yansıtmaması.
  2. Kamu Yararı: Haberin kamu yararı taşımaması ve yalnızca kişilik haklarına saldırı amacı taşıması.
  3. Özel Hayatın İhlali: Haberde bireyin özel hayatına dair bilgilerin izinsiz olarak paylaşılması.
  4. Unutulma Hakkı: Bireyin geçmişteki olumsuz bir olayın sürekli gündeme getirilmesini önleme hakkı.
  5. Onur ve İtibarın Korunması: Hakaret veya iftira içeren haberlerin kişilik haklarını zedelemesi.

Bu durumlarda haberin kaldırılması talebi, mahkemeler veya Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) gibi kurumlar aracılığıyla yapılabilir.

Youtube, Facebook, X, Instagram ve Benzeri Sosyal Medyada İçerik Kaldırma

Youtube, X (Twitter), Facebook ve Instagram gibi sosyal medya platformları üzerinden paylaşılan içeriklerde, kişilik haklarının zedelenmesi, özel hayatın gizliliğinin ihlal edilmesi, suç unsuru taşıyan paylaşımlar yapılması veya unutulma hakkının göz ardı edilmesi gibi durumlarla karşılaşılabilir. Bu gibi hallerde, Sulh Ceza Hakimliği’ne başvurarak söz konusu içeriğin kaldırılması ya da erişimin engellenmesi talep edilebilir. Bunun yanı sıra, bu platformların hukuka aykırı içerikleri ortadan kaldırmaya yönelik kendi iç prosedürleri ve raporlama sistemleri de kullanılabilir.

Youtube’da İçerik Kaldırma ve Telif Hakkı İhlali Bildirimi

Youtube, telif hakkı ihlalleri ve özel hayatın gizliliğine yönelik ihlaller için etkili bir raporlama sistemi sunar. Şikayet bildirimi yapıldığında, Youtube ilgili videoyu kaldırabilir ya da içeriği telif hakkına uygun hale getirebilir.

  • Telif Hakkı İhlali Bildirimi: Youtube’da telif hakkı ihlaline ilişkin şikayetlerinizi özel bir form aracılığıyla iletebilirsiniz.
  • Gizlilik İhlali Bildirimi: Youtube üzerinde gizliliğinizi ihlal eden videoları yine platformun raporlama araçları ile bildirebilirsiniz.

X (Twitter)’de Olumsuz İçerik Kaldırma

X (Twitter); taciz, sahte hesaplar, özel hayatın gizliliğinin ihlali ve şiddet içerikli paylaşımlar gibi durumlar için kullanıcıların şikayetlerini değerlendiren bir sisteme sahiptir. Yapılan bildirimler doğrultusunda ihlal teşkil eden içerikler platformdan kaldırılabilir.

  • Hak ihlali şikayetlerinizi, X (Twitter)’in resmi ihlal bildirim sistemi üzerinden gerçekleştirebilirsiniz.

Facebook’ta İçerik Silme/Kaldırma

Facebook; video, görsel, makale gibi farklı formatlardaki içeriklerin paylaşımına imkan tanıdığı için ihlal türleri oldukça çeşitlidir. Hak ihlali içeren içerikler, platformun şikayet araçları aracılığıyla bildirilebilir.

  • Facebook’un içerik kaldırma ve şikayet bildirim araçları üzerinden talepte bulunabilirsiniz.

Instagram’da Fotoğraf ve Video Kaldırma

Instagram’da, özel hayatın gizliliğinin ihlali veya kötüye kullanım içeren paylaşımlar sıklıkla gündeme gelir. Bu gibi durumlarda, Instagram’ın şikayet sistemi kullanılarak içeriklerin kaldırılması talep edilebilir:

  • Instagram’ın “Yardım Merkezi” veya “Gizlilik ve Emniyet Merkezi” üzerinden şikayetlerinizi iletebilirsiniz.

Bu sosyal medya platformlarında hukuka aykırı içeriklerin kaldırılması için hem yasal mekanizmalar hem de platformların sunduğu iç araçlar kullanılabilir. Etkin bir sonuç almak için her iki yöntemin de doğru bir şekilde işletilmesi önemlidir.

Google, Yandex, Bing vb. Arama Motorlarında İçerik Silme veya Kaldırma

İçerik kaldırma işlemi, internet üzerindeki haber, görsel, video veya diğer verilerin, arama motorlarından silinmesi sürecidir. Google, Bing ve Yandex gibi arama motorları, belirli sayfaları indekslemeyi durdurduğunda, o sayfalara ait içerikler arama sonuçlarında görünmez hale gelir. Yani yalnızca arama sonuçlarından ilgili içerik kaldırılabilir, ancak içerik hala orijinal web sitesinde mevcut kalır. İçerik tamamen kaldırılsın isteniyorsa Sulh Ceza Hakimliği’ne başvurularak orijinal web sitesine yönelik erişim engeli ya da içeriğin tamamen kaldırılması kararı talep edilmelidir. Özellikle kişisel verilerin izinsiz kullanımı veya özel hayatın gizliliği ihlali gibi durumlarda, hem teknik hem de hukuki süreçlerin birlikte yürütülmesi gerekebilir.

Google Arama Motorunda İçerik Silme veya Kaldırma

Google, izinsiz paylaşılan kişisel bilgiler, çıplaklık içeren görseller, müstehcen videolar ve diğer hassas içeriklerin arama sonuçlarından kaldırılması için bir sistem sunar. Bu tür içeriklerin kaldırılması talebiyle başvuruda bulunmak isteyen kullanıcılar, Google’ın Olumsuz İçerik Bildirme Sayfası aracılığıyla şikayetlerini iletebilirler. Burada, kullanıcılar belirli bir form doldurarak, içeriğin kaldırılması gereken nedenleri ve içerik bağlantılarını Google’a bildirir. Google, bu şikayetleri inceleyerek, gerektiğinde içeriğin arama sonuçlarından çıkarılmasını sağlar. Bu süreç, kişisel güvenliği koruma amacı taşır ve Google, yasal ihlaller veya kişisel hak ihlalleri durumunda hızlı bir şekilde müdahale eder.

Yandex Arama Motorunda İçerik Kaldırma veya Silme

Yandex arama motorunda, kişisel haklarınızı ihlal eden veya özel hayatınızın gizliliğini zedeleyen içeriklerin arama sonuçlarından kaldırılmasını talep etmek için Yandex’in sağladığı şikayet formunu kullanabilirsiniz. Şikayet için bir başka yol ise Yandex’in [email protected] mail adresine şikayetinizin taranmış bir kopyasını iletebilirsiniz.

Bing Arama Motorunda İçerik Silme veya Kaldırma

Bing, kişilik hakları ihlalleriyle ilgili içeriklerin kaldırılması taleplerini hızlıca ele alan bir sisteme sahiptir. Kaldırılmasını istediğiniz içeriklerle ilgili taleplerinizi Bing’in Endişe Bildirme sitesi üzerinden iletebilirsiniz.

İnternetteki Yanlış ve Olumsuz Haberler için Başvuru Süreci

İnternette yayımlanan haberin kaldırılması için izlenmesi gereken süreç şu şekilde işler:

  1. İçerik Sağlayıcıya Başvuru: İlk olarak haberi yayımlayan internet sitesine başvuru yapılır. Bu, genellikle site yönetimine veya editöre e-posta yoluyla iletilir.
  2. BTK’ya Başvuru: Eğer içerik sağlayıcıdan yanıt alınamazsa BTK’ya başvuru yapılarak içeriğin kaldırılması talep edilebilir.
  3. Sulh Ceza Hakimliği’ne Başvuru: İçeriğin kaldırılması veya erişimin engellenmesi için mahkemeye başvuru yapılır. Mahkeme, kişilik haklarının ihlal edildiğine kanaat getirirse, haberin kaldırılması kararını verir.

Haber Kaldırma Talebi için Gerekli Belgeler ve Adımlar

Haber kaldırma talebi için doğru belgelerin hazırlanması, sürecin hızlı ve etkili bir şekilde ilerlemesi açısından önemlidir. Gereken belgeler şunlardır:

  1. Kimlik Belgesi: Talepte bulunan kişinin kimlik bilgilerini içeren resmi belge.
  2. Dilekçe: Talebin dayandığı hukuki gerekçelerle birlikte ayrıntılı bir dilekçe.
  3. Deliller: Haberin hukuka aykırılığını ispat eden belgeler (örneğin, ekran görüntüleri veya linkler).
  4. İlgili Mahkeme Kararları: Daha önce benzer durumlarda verilmiş emsal kararlar.

Bu belgelerle birlikte Sulh Ceza Hakimliği’ne başvurulabilir.

Konusu Suç Teşkil Eden Haberler ve İnternetten Kaldırılmaları

Aşağıda belirtilen tüm suçlar, 5651 sayılı Kanun’un 8. maddesi kapsamında katalog suçlar arasında sayılmakta ve internet ortamında işlendiğinde erişim engelleme ve içerik kaldırma mekanizmaları uygulanmaktadır. Bu tür haberlerin kaldırılması, Türk Ceza Kanunu (TCK) ve TMK çerçevesinde değerlendirilmektedir. BTK, re’sen veya mahkeme kararına dayalı olarak içeriklere müdahale edebilmektedir.

  • İntihara Yönlendirme Suçu (TCK m.84): Bir kişiyi intihara teşvik etmek, intihar kararını güçlendirmek veya intihara yardım edilmesidir ve 3 yıldan 8 yıla kadar hapis cezası öngörülür.
  • Çocukların Cinsel İstismarı Suçu (TCK m.103): Çocuğun cinsel yönden istismarı veya cinsel görüntülerinin yayılması suçudur ve 8 yıldan 15 yıla kadar hapis cezası öngörülür.
  • Uyuşturucu veya Uyarıcı Madde Kullanılmasını Kolaylaştırma Suçu (TCK m.190): Uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanımını teşvik etmek, kullanım yöntemlerini anlatmak veya kolaylaştırmak suçudur ve 5 yıldan 10 yıla kadar hapis cezası öngörülür.
  • Sağlık İçin Tehlikeli Madde Temini Suçu (TCK m.194): Çocuklara veya bilinçsiz kişilere sağlık için zararlı maddelerin temin edilmesi suçudur ve 1 yıldan 5 yıla kadar hapis cezası öngörülür.
  • Müstehcenlik Suçu (TCK m.226): Kamuya açık bir şekilde pornografik içeriklerin paylaşılması ve çocuk pornografisi bulundurmak veya yaymak suçtur ve 6 aydan 5 yıla kadar hapis cezası öngörülür.
  • Fuhuşa Teşvik ve Aracılık Suçu (TCK m.227): Fuhuş yapmaya teşvik etmek, yer temin etmek veya aracılık etmek suçtur ve 2 yıldan 4 yıla kadar hapis cezası öngörülür.
  • Kumar Oynanması İçin Yer ve İmkân Sağlama Suçu (TCK m.228): Kumar oynanmasına olanak sağlayan yer temin etmek veya bu tür faaliyetlere aracılık etmek suçtur ve 1 yıldan 3 yıla kadar hapis ve adli para cezası öngörülür.
  • 7258 Sayılı Kanun: Bahis ve Şans Oyunları Suçları: Yasadışı bahis ve şans oyunlarının düzenlenmesi, oynatılması ve reklamının yapılması suçtur ve 3 yıldan 5 yıla kadar hapis cezası ve adli para cezası öngörülür.
  • 5816 Sayılı Kanun: Atatürk Aleyhine İşlenen Suçlar: Atatürk’ün hatırasına alenen hakaret edilmesi, heykel ve anıtlara zarar verilmesi suçtur ve 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası öngörülür.

Haber Kaldırma Başvurusu için Hukuki Yardım Almak

Hukuki yardım almak, sürecin doğru ve etkili bir şekilde yürütülmesini sağlar. Bir avukata başvurarak dilekçenin hazırlanması, delillerin toplanması ve mahkeme sürecinin takip edilmesi daha profesyonel bir yaklaşım sunar. Avukatlar, aynı zamanda benzer durumlarda alınmış Yargıtay kararlarını inceleyerek emsal oluşturabilir. İnternetten haber kaldırma sürecinde, haberin niteliğine ve ihlal türüne göre farklı uzmanlık alanlarına sahip avukatlara başvurulması gerekir. Örneğin;

Ceza Hukuku Avukatları:

  • Eğer haber, suç teşkil eden bir eylemle ilişkilendirilmişse veya iftira, hakaret, tehdit gibi ceza gerektiren içerikler söz konusuysa, ceza hukuku avukatları sürece dahil olmalıdır.
  • Ceza hukuku avukatları, Türk Ceza Kanunu (TCK) çerçevesinde savunma yapar ve cezai yaptırımlar için başvurular hazırlar.

Bilişim Hukuku Avukatları:

  • Eğer haber, internet platformlarında yayınlanan içeriklerle ilgiliyse, bilişim hukuku konusunda uzmanlaşmış bir avukata başvurulmalıdır.
  • Özellikle dijital platformlarda yer alan içeriklerin kaldırılması, teknik ve hukuki bilgi gerektirdiğinden bilişim hukuku avukatları bu alanda yetkindir.

Kişilik Hakları İhlali ve Basın Hukuku Avukatları:

  • Haberde yer alan içerik, kişinin onur, şeref, itibar veya özel hayatının gizliliğini ihlal ediyorsa, kişilik hakları ve basın hukuku alanında uzman avukatlara başvurulmalıdır.
  • Bu avukatlar, Türk Medeni Kanunu (TMK) ve 5651 sayılı Kanun kapsamında başvuruları yönetir.

İdare Hukuku Avukatları:

  • Bazı durumlarda internetten haber kaldırma işlemleri, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) veya diğer idari mercilere yapılan başvuruları gerektirir.
  • Bu tür durumlarda, idare hukuku avukatları idari başvurular ve erişim engelleme kararları konusunda destek sağlar.

İnternetten Haber Kaldırma Yargıtay Kararları

Aşağıda yer alan Yargıtay kararı örneği, https://karararama.yargitay.gov.tr/ adresinden alınmıştır.

4. Hukuk Dairesi 2017/4386 E., 2018/193 K.

    “İçtihat Metni”

    MAHKEMESİ: Asliye Hukuk Mahkemesi

    Davacı … vekili Avukat … tarafından, davalı … Medya Yayıncılık A.Ş. (… Gazetesi) aleyhine 30/06/2014 gününde verilen dilekçe ile basın yolu ile kişilik haklarının ihlali nedeniyle manevi tazminat istenmesi üzerine mahkemece yapılan yargılama sonunda; davanın kısmen kabulüne dair verilen 16/06/2015 günlü kararın Yargıtay’ca incelenmesi davalı vekili tarafından süresi içinde istenilmekle temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra tetkik hakimi tarafından hazırlanan rapor ile dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü.

    Dava, basın yoluyla kişilik haklarının ihlali nedeniyle manevi tazminat istemine ilişkindir. Mahkemece davanın kısmen kabulüne karar verilmiş, hüküm; davalı tarafından temyiz edilmiştir.

    Davacı, davalı yayın kuruluşuna ait … Gazetesinin 13/05/2014 tarihli sayısında ve internet sitesinde “Cemaate Bağış Yapmadı Diye Tefeci İlan Ettiler”, “Parayı Ver Kurtul”, “Emniyette Paralel Temizliğin Boyutu: 42 Bin Personel” başlıklarıyla yapılan haberler ile kişilik haklarına, onur ve haysiyetine saldırıda bulunduğunu belirterek uğradığı manevi zararın ödetilmesi isteminde bulunmuştur.

    Davalı, … Gazetesi ve internet sitesinde davacının dava konusu yaptığı haberlerin bulunmadığını, davaya konu haberlerin dava dışı bazı gazetelerde yer aldığını belirterek, davanın reddine karar verilmesi gerektiğini savunmuştur.

    Mahkemece, davalı tarafından yapılan haberde gerekli, yararlı ve ilgili olmayan nitelemeler ve yorumlar yapıldığı, haberin içeriğine uygun düşmeyen suç itham edici, güven zedeleyici bir üslubun kullanıldığı ve gerçeğe aykırı haberlere yer verildiği, bu durumda haberdeki, özle ve biçim arasındaki dengenin bozulduğu ve haberde hukuka aykırılığın varlığının kabul edilmesi gerektiği, davacının kişisel haklarına saldırıda bulunulduğu gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

    Dosya içeriğinden; davaya konu yazının davalı yayın kuruluşunun gerek gazetesinde gerekse internet sitesinde yayınlandığı kanıtlanamamıştır.

    Kaldı ki kabule göre de; davacının dava dilekçesinde eklediği internet çıktısı ve mahkemenin de kararına gerekçe yaptığı yazının içeriği incelendiğinde, davacının isminin geçmediği görülmektedir. Normal düzeydeki bir kişinin dava konusu haberi okuduğunda davalının davacıyı hedef aldığı sonucuna varılamayacağından yazının davacıya matuf olduğu ve matufiyet unsurunun gerçekleştiğinden söz edilemez. Şu durumda, davanın reddi gerekirken, yanlış değerlendirmeye dayalı olarak davanın kısmen kabulüne karar verilmiş olması usul ve yasaya aykırı görüldüğünden kararın bozulması gerekmiştir.

    SONUÇ: Temyiz olunan kararın, yukarıda gösterilen nedenlerle BOZULMASINA ve peşin alınan harcın istek halinde geri verilmesine 18/01/2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.

    CategoryBilişim Hukuku